Sunday, March 6, 2005

रिती !

तुम्हीपण
पाहिले, अनुभवले असतील असे गड !
ज्यांना चढण्यासाठी आहेत पायर्‍या अन शेजारचा
काहीसा खडबडीत पण सोपाच चढ !

माझ्या समोरपण आला असा एक गड - संसाराचा !

तुम्ही आणखी एक पाहिलंत ?
साधारणतः बायका चढतात पायर्‍याअन पुरुष चढ !

तर मी ही गड चढायला लागले.
अर्थात तोही होताच बरोबर !
मी आपली प्रेमवेडी,
हात धरून पायरी चढायला
पुढे केला हात...
अन त्यानेही हसून धरलान की हो हात !

मी मोहरले.
अन आत्मविश्वासाने, त्याच्यावरच्या प्रेमासह
खाली नीट पाहून
चढू लागले
पहिली पायरी !

अन मला त्या पायरीवर कितीतरी गोष्टी दिसल्या.
नवे घर, त्यातल्या नव्या रूढी-परंपरा, सवयी, आवडीनिवडी,
नवी माणसं, नवी नाती, त्यांच्या नव्या अपेक्षा.....
बाई, बाई, कित्ती गोष्टी वाट पहात होत्या, माझ्यासाठी !
मी पुन्हा मोहरले.
भरभर त्या सगळ्या गोष्टी नीट मांडू लागले.
मनाजोगत्या, मनापासून ठेऊ लागले..
कधी वर्ष सरलं कळलच नाही की... !

मग दुसरी पायरी !
तिथे तर माझं सर्वस्व भेटलं मला !
माझं बाळ !
त्याची अंगडी, टोपडी, लंगोट, दुपटी, ...
दूध, खेळणी, फॅरेक्स, ...
अबब केवढ विश्व उभं केलं मी माझं !

मग पुढे होत्याच पायर्‍या !
कधी बाळाचं हसणं, रडणं, पडणं, खेळणं, ...
त्याचे कपडे, बूट, शाळा, दप्तर, अभ्यास, ...
कधी आजारपणं -
बाळाची, बाळाच्या आजी - आजोबांची.
कधी माझ्या नोकरीतल्या जबाबदार्‍या.
आला - गेला, पै-पाहूणा, लग्न- बारशी- मुंजी.

सगळ्या पायर्‍यांवरचे हे पसारे
किती मन लावून, मनाजोगते रचत गेले.
सुखावत गेले.
वाटलं, माझा तो,
माझ्या त्याची माणसं
किती सुखावताहेत !

आणि कशी कोण जाणे
पंधराव्या पायरीवर चढताना
थोडी थकले बरं का !
स्वतःला म्हटलं,
" अंमळ श्वास घे थोडा.
सारखी चढण चढून लागतो थोडा दम.
अन आता अपरिहार्य अशी
कामंही थोडी कमीच झालीत.
थांब थोडी ! "

त्याला विचारावं , सांगावं
म्हणून मान वर केली ...
अन गोंधळले थोडी,
तो आहे कुठे ?
अन हसूच आले.
" अगं तो पुरूष !
तो थोडाच तुझ्यासारखा
पायर्‍या चढणार आहे ?
पहिल्याच पायरीवर
तुझाच हात धरून
तो वर नाही का चढला ?
तो मजेत गेला बघ
चढावरून - टणाटण !

अरेच्च्या !
त्याच्या वाटच्या
सगळ्या संसारातल्या गोष्टी
त्याच्या चढावर
राहिल्याच नव्हत्या मुळी !
त्या आपल्या घरंगळून
आल्या होत्या माझ्या पायर्‍यांवर !
अन मी वेडी
त्या सगळ्या माझ्याच म्हणून
भरभर, भर्भर करत आले की !

मनात आलेलं बोलायला
पुन्हा जरा अधिकचं मान वर करून
त्याच्याकडे पाहिलं,
तर ,
हातातली काठी नाचवत म्हणाला ,
" अगं चल लवकर.
किती वेळ लावतेस.
एवढा काठीचा भार घेऊन
या चढाच्या अवघड, खडबडीत रस्त्यावरून
मी भरभर वर आलोय.
आणि तुला साध्या पायर्‍या चढायला इतका वेळ ?
चल लवकर.
आणि आपलं झेंड्याचं कापड ?
आपला सुखी संसार,
लोकांसमोर आदर्श दिसायला नको का?
चल आटप लवकर.
दे ते झेंड्याचं कापड ! "

" अन मी ,
आपल्या झेंड्याच्या कापडावर
प्रत्येक पायरीवरचे तारे
शीवत शीवत धावतेय
तुझ्याही जबाबदार्‍या पार पाडत ,
त्याचं रे काय ? "
माझा स्वर झालाच थोडा
रडवेला,
कापरा,
अन तापलाही थोडा !

" तुम्ही बायका ना
प्रत्येक बाबतीत रडता,
कटकट करता,
अन तक्रारी करता !
अगं मी नाही का
हा काठीचा भार घेऊन
या अवघड रस्त्यावरून
चढून वर आलो !
चल,
फार भाऊक होता बुवा तुम्ही बायका ! "

मी हातातल्या किती निगुतीने
सारे तारे जडावलेल्या
झेंड्याच्या कापडामध्ये
शोधत राहिले
माझ्या खुणा !
पण जितकं शोधावं तितकं
प्रत्येक तारा आपला
त्याचेच नाव लावणारा !

कसे बसे त्याच्या हातातल्या काठीत
अडकवले ते झेंड्याचे कापड.
मग त्याने ,
अत्यंत जबाबदार व्यक्तीप्रमाणे,
कृतकृत्य होऊन,
तो, झोकात फडकविला की
गडाच्या माथ्यावर !

मी आपली खालीच
पायर्‍यांवर.
रिकाम्या ओंजळी,
झिजलेल्या तळव्यांनी
कशीबशी स्वतःला सावरत,
'कोणी पहात असेल तर '
असं वाटून
हसरा चेहरा करून उभी !
अंतर्बाह्य
पूर्ण रिती !
पूर्ण रिती !

२०.०३.२००५

No comments:

Post a Comment